24 ਮਾਰਚ 2024: ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਗਠਨ ਗਲੋਬਲ ਵਿਟਨੈਸ ਅਤੇ ਕੋਲੰਬੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਯਾਨੀ 2100 ਤੱਕ 1.15 ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਅਤਿ ਦੀ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਮਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਗਰਮੀ ਜੈਵਿਕ ਇੰਧਨ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਧਿਐਨ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ 2050 ਤੱਕ ਨਿਕਾਸੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਰਿਹਾ ਤਾਂ 2100 ਤੱਕ ਗਰਮੀ ਆਪਣੇ ਘਾਤਕ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੱਖਾਂ ਜਾਨਾਂ ਜਾਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੈ।
ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ
ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੈਵਿਕ ਬਾਲਣ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਕਾਰਨ ਗਰਮੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ 0.1 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਦਾ ਵਾਧਾ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਕੋਲੰਬੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਕਾਰਬਨ ਮਾਡਲ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਕਾਰਬਨ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ 226 ਹੋਰ ਗਰਮੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਜੈਵਿਕ ਈਂਧਨ ਤੋਂ ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ। ਇਹ ਕੁੱਲ ਨਿਕਾਸ ਦੇ 31 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 26 ਫੀਸਦੀ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ 20 ਫੀਸਦੀ ਲਈ ਰੂਸ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ।
ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ 43 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ
ਜਰਨਲ ਅਰਥ ਸਿਸਟਮ ਸਾਇੰਸ ਡੇਟਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2023 ਵਿੱਚ 36.8 ਬਿਲੀਅਨ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਦਾ ਨਿਕਾਸ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ 2022 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 1.1 ਫੀਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਭਾਰੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਦਾ ਨਿਕਾਸ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਜੈਵਿਕ ਈਂਧਨ 2050 ਤੱਕ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ 51 ਬਿਲੀਅਨ ਟਨ ਤੱਕ ਵਧਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਲਵਾਯੂ ਕਮੇਟੀ (ਆਈ.ਪੀ.ਸੀ.ਸੀ.) ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਧਰਤੀ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਨੂੰ 1.5 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ‘ਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤਾਂ 2030 ਤੱਕ ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ 43 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਕਾਸੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਿਆ ਹੈ।
ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣਗੇ
ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤੀਬਰ ਅਤੇ ਘਾਤਕ ਗਰਮੀ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਨੇ ਲਗਭਗ ਹਰ ਮਹਾਂਦੀਪ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਜੰਗਲ ਦੀ ਅੱਗ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਅੱਤ ਦੀ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ 2022 ਵਿੱਚ 60 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਹੀਟਵੇਵ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਸਰ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬੇਘਰੇ ਲੋਕਾਂ, ਬਾਹਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਗਰਮੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਕਾਰਨ ਸੋਕੇ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ 1 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਾਰਨ ਗਰਮੀ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਖ਼ਤਰਾ ਹਨ, ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਜੈਵਿਕ ਇੰਧਨ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਊਰਜਾ ਸਰੋਤਾਂ ਵੱਲ ਵਧਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ ਹੈ।
