ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੈਂਕੜੇ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੂਟਾਂ ਤੋਂ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ BS-3 ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਵਿਭਾਗ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਰੂਟ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਏਅਰ ਕੁਆਲਿਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਦੂਜੇ ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਈਂਧਨ ‘ਤੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ 31 ਮਾਰਚ, 2025 ਤੱਕ ਸਾਫ਼ ਈਂਧਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦਾ ਅਲਟੀਮੇਟਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਬੀਐਸ 3 ਬੱਸਾਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 500 ਬੱਸਾਂ ਐਨਸੀਆਰ ਡਿਪੂ ਵਿੱਚ ਚੱਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਵਿਭਾਗ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸੰਘਣਾ ਕਰੇਗਾ।
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਅਕਤੂਬਰ ਦੇ ਆਖਰੀ ਹਫ਼ਤੇ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਵੀ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡੀਜ਼ਲ ਬੱਸਾਂ ਵੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਫੈਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ‘ਤੇ ਏਅਰ ਕੁਆਲਿਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ‘ਤੇ ਸ਼ਿਕੰਜਾ ਕੱਸਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਦਿੱਲੀ ‘ਚ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਚੱਲਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਜੋ ਸਾਫ਼ ਈਂਧਨ ‘ਤੇ ਚੱਲਣਗੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ CNG, ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਅਤੇ BS VI ਬੱਸਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੀਆਂ।
ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਹਰਿਆਣਾ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਡੀਜ਼ਲ ਬੱਸਾਂ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਅਲਟੀਮੇਟਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਯੋਜਨਾ ਵੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਵਿਭਾਗ ਅਨੁਸਾਰ ਹਰਿਆਣਾ ਡਿਪੂ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਬੀਐਸ-6 ਸਟੈਂਡਰਡ ਦੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਤੱਕ BS 6 ਸਟੈਂਡਰਡ ਦੀਆਂ 650 ਬੱਸਾਂ ਖਰੀਦਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਸਾਂ ਦੇ ਆਉਂਦੇ ਹੀ ਬੀਐਸ-3 ਬੱਸਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 1030 BS3 ਬੱਸਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਬੀਐਸ-4 ਬੱਸਾਂ ਜੋ ਐਨਸੀਆਰ ਦੇ ਡਿਪੂਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਹਨ, ਨੂੰ ਹੋਰ ਡਿਪੂਆਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਫਲੀਟ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 4227 ਬੱਸਾਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 3203 ਜਹਾਜ਼ ਬੱਸਾਂ, 6 ਵੋਲਵੋ, 12 ਮਰਸੀਡੀਜ਼, 153 ਐਚ.ਵੀ.ਏ.ਸੀ., ਤਿੰਨ ਸੀਐਨਜੀ 10 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਲੋਅ ਫਲੋਰ ਬੱਸਾਂ ਅਤੇ 278 ਮਿੰਨੀ ਬੱਸਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਬੇੜੇ ਵਿੱਚ ਜਲਦ ਹੀ 150 ਨਵੀਆਂ ਏ.ਸੀ. ਬੱਸਾਂ ਆਉਣਗੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੈਂਡਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।