10 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024: ਨੌਂ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਨੌਂ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨਾਲ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਸੱਚੇ ਮਨ ਨਾਲ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਵਰਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੌਰਾਨ ਸਾਤਵਿਕ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਲਸਣ ਅਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਸੇਵਨ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਇਕ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਵਰਣਨ ਵੀ ਹੈ। ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੌਰਾਨ ਲਸਣ ਅਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਖਾਏ ਜਾਂਦੇ?
ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਲਸਣ ਅਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਤਾਮਸਿਕ ਭੋਜਨ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਯਾਨੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਮਨ ਵਿਚ ਜੋਸ਼, ਉਤੇਜਨਾ, ਕਾਮਵਾਸਨਾ, ਹਉਮੈ ਅਤੇ ਕ੍ਰੋਧ ਵਰਗੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੌਰਾਨ ਸੰਜਮ, ਅਡੋਲਤਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਲਸਣ ਅਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਸੇਵਨ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ।
ਪਿਆਜ਼ ਅਤੇ ਲਸਣ ਖਾਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਗਰਮੀ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਨ ਵਿਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਰਤ ਦੌਰਾਨ ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਸੌਣਾ ਵਰਜਿਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭੋਜਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਆਲਸ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ 9 ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪਿਆਜ਼ ਅਤੇ ਲਸਣ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਜਦੋਂ ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਤੋਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਈ ਤਾਂ ਮੋਹਿਨੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇਵਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੰਡ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਸਵਰਨਭਾਨੂ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਦੈਂਤ ਦੇਵਤਾ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰਕੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਗਿਆ। ਦੇਵਤਿਆਂ ਅਤੇ ਧੋਖੇ ਨਾਲ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕਿਆ ਸੀ। ਫਿਰ ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਿਆ।
ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਦੈਂਤ ਦਾ ਸਿਰ ਵੱਢ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਭੂਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ਤੱਕ ਗਲੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਧੜ ਅਤੇ ਸਿਰ ਵੱਖ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰਿਹਾ।ਜਦੋਂ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੇ ਭੂਤ ਦਾ ਸਿਰ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਬੂੰਦਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਡਿੱਗੀਆਂ ਜਿਸ ਤੋਂ ਪਿਆਜ਼ ਅਤੇ ਲਸਣ ਉੱਗਦੇ ਸਨ। ..
ਪਿਆਜ਼ ਅਤੇ ਲਸਣ, ਜੋ ਕਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਭੂਤਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚੋਂ ਡਿੱਗਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਬਦਬੂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਭੂਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ।